Είναι, όμως, ενθαρρυντικό το γεγονός ότι εν αντιθέσει με τα κλασικά δημόσια έργα που ο πραγματικός λογαριασμός χανόταν τις περισσότερες φορές σε συμπληρωματικές συμβάσεις, συμβάσεις «σκούπα» και ατελείωτες «ουρές», είναι η πρώτη φορά που ξέρουμε τι πραγματικά κόστισαν. Σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Υποδομών που παρουσιάζουμε σήμερα, περίπου 8 δισ. είναι τα χρήματα που πλήρωσε το ελληνικό Δημόσιο, από τα οποία 2,5 δισ. είναι εθνικοί πόροι και τα υπόλοιπα η κοινοτική χρηματοδότηση. Σε 2,8 δισ. ανέρχονται αντίστοιχα τα κεφάλαια ιδιωτών και τραπεζών που συμπληρώνουν το σύνθετο πάζλ του χρηματοοικονομικού μοντέλου των οδικών έργων. Μολονότι το κόστος των Ολυμπιακών Αγώνων παραμένει απροσδιόριστο, πρόσφατη μελέτη του ΙΟΒΕ έχει εκτιμήσει ότι ανήλθε στα 9,2 δισ. ευρώ. Στην αύξηση των δαπανών για τους αυτοκινητοδρόμους συνέβαλε τα μέγιστα η παράταση του χρόνου κατασκευής. Λόγω της αναστολής των εργασιών πάγωσαν τα έργα το 2011 περίπου για 2,5 χρόνια και επιπλέον 6 μήνες την περίοδο των capital controls. Το κόστος ανέβασαν, επίσης, οι απαλλοτριώσεις, που υπολογίζεται ότι διαμορφώθηκαν στα 600 εκατ. ευρώ, με ακριβότερο κομμάτι εκείνο της Κοιλάδας των Τεμπών, όπου για 14 χιλιόμετρα πληρώθηκαν 80 εκατ. ευρώ!
Στον Μορέα, τον κεντρικό άξονα της Πελοποννήσου, 110 εκατ. ευρώ καταβλήθηκαν για 205 χιλιόμετρα και αντίστοιχα για την Κορίνθου-Πατρών για 120 χιλ. δόθηκαν 230 εκατ. ευρώ, μέσα στα οποία περιλαμβάνονται οι απαλλοτριώσεις για το Πάτρα-Πύργος (90 εκατ. ευρώ), που θα κατασκευαστεί ως δημόσιο έργο. Περί τα 200 εκατ. ευρώ υπολογίζεται ότι απορρόφησαν οι απαλλοτριώσεις στην Ιόνια Οδό (Αντίρριο-Γιάννενα), μήκους 180 χλμ. και αντίστοιχα στον Ε65 (Ξυνιάδα-Τρίκαλα) των 80 χλμ. Στο μεγάλο λογαριασμό θα πρέπει να προστεθούν οι αποζημιώσεις που δόθηκαν τμηματικά στους εργολάβους με την έναρξη των έργων (π.χ. 68,7 εκατ. ευρώ εισέπραξε ο Μορέας και άλλα 90 εκατ. ευρώ η Ολυμπία Οδός για καθυστέρηση στην έναρξη της παραχώρησης 2007-2008) και στη συνέχεια σε άλλες δύο δόσεις: για «να αναστήσουν» τα εργοτάξια στις αρχές του 2014 και πέρσι για να τελειώσουν τα έργα. Υπολογίζεται ότι το συνολικό κόστος των αποζημιώσεων που έχουν διατεθεί σε παραχωρησιούχους και κατασκευαστές από την έναρξη των έργων υπερβαίνει το 1,2 δισ. ευρώ, αλλά ο λογαριασμός δεν έχει κλείσει ακόμη. Στην Ιόνια Οδό (Αντίρριο –Γιάννενα) το ελληνικό Δημόσιο θα πρέπει να συνεχίσει να αποζημιώνει τον εργολάβο (ΓΕΚ-Τέρνα) για όσο διάστημα καθυστερεί η έναρξη της λειτουργίας των πλευρικών διοδίων σε Άγιο Στέφανο και Βαρυμπόμπη, αλλά και στο μετωπικό σταθμό της Χαλκίδας, που επίσης δε λειτουργεί εξαιτίας τοπικών αντιδράσεων.
Το ορόσημο της 31ης Μαρτίου
Τον τελευταίο χρόνο, προκειμένου να διασφαλίσει ότι τα έργα θα ολοκληρωθούν χωρίς πρόσθετες καθυστερήσεις, η Ε.Ε. έθεσε ως ημερομηνία ορόσημο την 31 Μαρτίου του 2017, για να παραδοθεί στους χρήστες το σύνολο των αυτοκινητόδρομων. Ο στόχος αυτός ήταν μεν αδιαπραγμάτευτος, καθώς σε διαφορετική περίπτωση θα έπρεπε να επιστραφεί η κοινοτική χρηματοδότηση, αλλά εκ των συνθηκών ελαστικός, καθώς για πιο σύνθετα τμήματα των έργων που συνδέονται με καθυστερήσεις σε απαλλοτριώσεις, Αρχαιολογία και γειτνίαση με το σιδηρόδρομο, όπως στην Κορίνθου-Πατρών, με τη σύμφωνη γνώμη τους, δόθηκε περιθώριο να ολοκληρωθούν τον Αύγουστο του 2017. Της Μαριάννας Τζάννε ΠΗΓΗ: newmoney